MAANDBOEK 2015: NIEUWE PROVINCIALE GRONINGER COURANT

TWEE-EN-ZESTIGSTE-JAARGANG WOENSDAG 15 MAART 1950 ***No.63

NIEUWE PROVINCIALE

GRONINGER COURANT

Zo wordt de krant opgemaakt
ORIGINELE HULDIGING
van een bekend journalist

(Van een speciale verslaggever)

Wij zijn in staat onze lezers een merkwaardige primeur te bieden.
Commissarissen, directie, redactie en medewerkers van de "Nw. Prov. Groninger Courant",
alsmede afgevaardigden van de "Nieuwe Drentsche Courant". het "Friesch Dagblad"
en van de Prot.-Christelijke Journalisten Vereniging (P.C.K.V) bieden aan de heer J. de Haan,
chef-redacteur van dit dagblad, een hulde aan ter gelegenheid van zijn zilveren jubileum.
Deze hulde geschiedt hedenavond in de vorm van een diner, dat aangeboden wordt in Hotel-Restaurant "Riche:". aan de Vismarkt.
Het wordt aangeboden aan de jubilaris, diens vrouw en de beide oudste kinderen uit het kloeke
elftal, dat uit het huwelijk is voortgekomen.

PROGRAMMA:

Het originele van deze huldiging is, dat tijdens de maaltijd een programma wordt afgewerkt,
dat geheel in het kader van de krant is gezet.
Wij vernemen dat dit er als volgt zal uitzien:
De zinspreuk van het geheel is:

"ZO WORDT DE KRANT OPGEMAAKT"

1. Hoofdartikel "Krantentaal" door R-r
(Op grond van opgedane ervaringen is dit artikel buiten de controle van de directe gehouden)
2. Aanwijzingen van de directie.
Motto: "Is er nog wat te bezuinigen".
3. "Een kijkje buiten onze grenzen" door Friesland.
4. De C.A.B. spreekt een woordje mee, dankzij de P.C.J.V. door W.C.F. Sch.
5. Binnenlands nieuw. Zinspreuk: "Kort, kort, kort", door Th.P.
6. "Praatjes vullen gaatjes, zegt R.K.H. Uit stad en provincie.
7. Kerk en School met synodale inslag, door K.S.
8. Uitgevers zoeken, boeken in alle hoeken, door H. K.
9. Correspondentie uit de residentie en praatjes van gewicht uit 't Sticht, door S. J. de J.
10.Pen en palet, door Ad. G.
11.Sport. door K. S. Jr.
12.De burgerlijke Stand hoort in de krant. v. d. V.

Ten slotte " 'n Ander praatje", we gaan naar huis.

EERVOLLE
ONDERSCHEIDING
Bij het sluiten van deze editie bereikte ons het bericht dat aan de jeugdige en begaafde
illustratietekenaar F. de Haan, Oosterhamrikkade hier ter stede, de landelijke prijs voor illustratie-tekenen is toegekend.

De heer De Haan verwierf deze volkomen verdiende en bijzondereervolle onderscheiding met zijn tekening, die hij onder het motto "Nimmer mot in 't Hanekot" inzond voor de Nationale Expositie van Illustraties in het Rijksmuseum te Amsterdam.
Wij vernemen nog dat de heer De Haan van plan is om de aan deze prijs verbonden beloning van f3000 te besteden voor een studiereis door Italië.

Tenslotte merken wij hierbij nog op dat de onderscheidene een zoon is van de ook onder onze lezers bekende auteur van kinderboeken J. De Haan, die onlangs in verband met zijn sympathieën voor de
"Strydboun Fryslân frij", een extremistische, pseudo- communistische organisatie, geplaatst is op de zwarte lijst van de commissie voor On- Groningse Activiteiten.
Een woord van lof komt toe aan de juty bestaande uit de heren H. de Jong en Sj. Jonker voor hun oordeel, genomen zonder onderscheid des persoons, of liever zonder te letten op de smet die door de vader van de onderscheidene op de naam De Haan is gelegd.

Het gedicht van de week

HANENZANG

't Haantje kraait,
't Windje waait,
En de wieken zwaaien.
Molen draait,
't Haantje kraait,
Laat de boel maar waaien.

Kuk'leku!
Roept hij nu,
En de kipjes luist'ren.
Pot ver ju,Kuk'leku!
Hoor'k hem zachtkens fluist'ren.

Tok-tok-tok,
Klinkt 't in 't hok,
Kuikentjes gaan gapen.
Til-tak-tok,
Zwoegt de klok,
D'oude haan moet slapen.

ERTJES BRAAFJES Uit: "De lichte morgen"

Van deze jonge dichter, waarvan we deze week voor het eerst een proeve plaatsen, zou heel veel te zeggen zijn.
Echter moet er ook voor een volgende week nog enige stof tot beschouwing overblijven,
Wat ons in dit gedicht wel het meest treft, is vooral de beeldende klankmrijkdom en het verbazingwekkende rhythme,dat ons stil maakt en tot een verstilde bezinning roept.
En hoewel het in de regel onze gewoonte is een paar kolommen aan ons wekelijks gedicht te "wijden", zo is het deze week naar onze bescheiden mening voldoende uw aandacht alleen te vragen voor het rhythmische gedicht.
W.B.

(Advertentie)
Als klaar gekocht

"Als klaar gekocht", dat zeggen alle moeders wier dochters een japon hebben gemaakt onder de bekwame leiding van Martha de Haan."

Moeders, volgt het voorbeeld der velen, laat vandaag uw dochter nog inschrijven als leerlinge bij Martha de Haan.
Prettige arbeidsvoorwaarden, liefdesromans worden onder het werk voorgelezen en.......het mooiste van alles:
Uw dochter maakt niet alleen al heel gauw eigen kleding, maar zij begint direct te verdienen.
Zendt nog heden een aanmelding in aan Martha de Haan, Coupeuse en Hofnaaister, Postbus 23, Groningen.
Of geeft u telefonisch op onder no. 25255.

Mislukt interview

"POTZENAUZEND"
ZEGT HEER J. DE HAAN

Sneeuw dartelde door zijn dunne haardos

(Zeer speciale berichtgeving)

Sneeuwvlokken dartelden in Maarts jolijt rond de grijze kop van de zich schielijk langst het Bodenterrein voortbewegende heer in bruine overjas.
"Sjong, sjong, bar weer, nou?" mompelde hij, vanachter zijn staalomrande brilleglazen de loodgrijze lucht inblikkend/
Doch zijn meteorologische bezspiegelingen werden onderbroken door het gierend knarsen van de remmen oop een gemotoriseerde haan.
De linkervleugel klapte nodend omlaag en een stem riep vanuit de veren:
"Wilt u meerijden, dan brengen wij U thuis".

"Wel graag", zei de heer De Haan, want deze roemruchte stadgenoot was het die zo op een ritje getracteerd werd.
"Ik hoef eigenlijk maar een klein eindje, maar een ritje afslaan doe ik niet graag.
Wie bedoelde u eigenlijk met dat "wij", want ik zie dat u maar alleen bent"
"Wij, dat is een pluralis majestatis, en daarachter verbergt zich de Nieuwe Provinciale Groninger Courant, uitgave Jan Haan N. V. , het dagblad voor prot. chr. Groningen dat alle gezinsbladen overbodig maakt"
"Nou, nou, dat is heel wat, dat heb ik nooit zo gedacht, maarre waar gaat u eigenlijk heen, ik woon aan de Oosterhamrikkade en niet in de J. C. Kapteynlaan".
"Dat is ons bekend, zoals alles uit Groningen en voor de rest van prot. Nederland, dank zij onze Synodeverslaggever, Scheps W. C. F. ons bekend is.
Edoch, wij gaan u interviewen vanwege uw journalistiek jubileum".
"Potzenausend , daar moet ik niets van hebben.
En weet, gij wondere Chinees, dat ik een Fries ben.
Een Fries fen bugjen fremd".
"Ja, dit boek van de bekende auteur J. de Haan hebben ook wij gelezen.
Juist hierover wilden wij u ook iets vragen.
Hoe bent u eigenlijk bekend geworden als auteur?"
"Eigenlijk hebt gij, o vreemde pluralis majestatis, daar geen bal mee te maken.
Il wil u alleen zeggen, dat het eens was dat de heer Hugo Kingmans (de oude) gebrouilleerd was met Meester Meindert en in 'n speelse bui zei:
"Zeg, de Haan, jij bent bekend.
Toen kwam het in een folder te staan, de torenklok zweeg en ik was beroemd".
De ijverig schrijvende journalist, die wij waren, had intussen niet gemerkt,dat de jubilaris bezig was aan het vleugelportier te morden, waar door dit onderdeel in verzakking raakte.

Gelukkig echter passeerde net de heer S, Tameling, die het euvel zag, toesnelde en met de kree:
"Met zeven, straks acht zetmachines staan wij voor u klaar", het hele geval weer recht zette.

'Zo'n galgebrok toc", mompelde de verzilverde jubilaris, "nu had ik mij bijna aan het geweld onttogen en weer is het mij mislukt".

Met een scherpe zwenking draaide de haan, de gemotoriseerde en niet de journalistieke, de Korreweg af en de Ebbingestraat in.
Hiervan maakte de zilveren De Haan gebruik en sprong over de vleugel heen.
"Het geweld onttogen, Frieslân frij" riep hij nog.
Wij hadden, hoewel we kippig waren, het nakijken.

WEEKEND

Vandaag is het een ietwat précair, doch niettemin barnend probleem dat ik in uw midden wens te leggen
Het is naar aanleiding van een noodkreet die mij bereikte uit één van de Drentse veenkoloniën.
Het is een jonge man, voorzitter van de plaatselijke Arjos en vooraanstaand medewerker aan het illegale Trouw, die zijn hart uitstortte aan de brede boezem van R-r.
Deze jonge kerel grijpt nog even terug op de grote lijn die ik onlangs trok in verband met het in onze schokkende tijden zo uitermate belangrijke en actuele probleem van de huwelijksadvertenties.
"Over enkele weken", zo schrijft hij in zijn brief, die ik hier vrijwel overkant weergeef, "Over enkele weken stap ik op de boot naar Canada, waar ik een nieuwe toekomst hoop tegemoet te gaan.Ik ben 24 jaar en lijd sinds verleden herfst aan een verbroken verloving.
Ik wil graag trouwen.
Uw courant weigerde mijn advertentie,

Moet ik dan persé uit een neutrale krant een vrouw opdiepen?"
Men ziet, de probleemstelling is evident, de situatie versluierd, maar ophelderend.
Ik zou met deze jongeman graag een open gesprek van man tot man, onder vier ogen hebben.
Ik geloof, dat wij elkaar dan nader zouden komen.
Dat de eenzaamheid, die hem in de "Canadese velden" benauwt als een kreet uit het oerwoud, is duidelijk en te begrijpen.
Doch tevens is hier symptomatisch de begripsverwarring van onze tijd door de jongelui uit het verzet, (men weet dat ik de verzetslieden een goed hart toedraagt).
Een nuchtere, klare uiteenzetten in een volgend weekend is hier noodzaak.
Zulks is het gevoelen van
R-r.

Jubileum
IN DE JOURNALISTIEK

De heer De Haan was zichtbaar ontroerd

Zoals wij in ons nummer van Woensdag 1 maart reeds hebben meegedeeld, vierde de bekende Groninger journalist de heer J. de Haan op die dag zijn zilveren jubileum als journalist.
De dag ging niet onopgemerkt voorbij.
De jubilaris ontving bloemen en telegrammen van diverse bij de journalistiek betrokken instanties en tal van relaties maakten die dag bij de jubilaris. zijn vrouw en zijn elf kinderen hun opwachting.

Des middags om 3 uur verscheen ten huize van de heer De Haan een deputatie van de "Nw. Prov. Groninger Courant"- het blad dat hij op zo voortreffelijke wijze als chef- redacteur dient- bestaande uit de directeur en de hoofdredacteur.
Namens vele medewerkers aan het blad en mede namens de directie en redactie van de "Nw. Drentsche Courant", het "Friesch Dagblad", maakte de directeur, de heer J. Haan, zich de tolk van allen, toen hij de jubilaris hartelijke gelukwensen aanbood en hem een lang en gelukkig leven tussen blad en medewerkers toewenste.
Als blijk van hoogachting en waardering bood hij de reeds verschenen delen van de Dogmatiek van Prof. Dr. G. Berkouwer aan, terwijl hij hem de toezegging deed dat alle nog te verschijnen delen van het standaardwerk nog zullen volgen.
Zichtbaar geroerd dankte de jubilaris voor hulde en geschenk.

De familie De Haan

Ondertrouwd:
GRIETJE DAGSTRA
en
JAN DE HAAN
Huwelijksbevestiging te Oldeboorn op
Maandag 19 september 1927.
Kerkelijke bevestigingf in de Geref.
Kerk door de Weleerw. Heer Ds F.
Dresselhuis, des niddags om 2 uur.
Oldeboorn/Sneek, 3 sept. 1927

Getrouwd:
JAN DE HAAN
en
GRIETJE DRAGSTRA

die mede namens hun ouders, har-
telijk danken voor de belangstelling
bij- hun huwelijk ondervonden.
Sneek, 19 September 1927.

Geboren: ons dochtertje
MARTHA

J. DE HAAN
G. DE HAAN- DRAGSTRA
Sneek, 22 Sept. 1930

MARTHA DE HAAN

Geboren: ons zoontje en broertje
FOLKERT
J. de Haan
G. DE HAAN- DRAGSTRA
Martha
Sneek, 2 september 1932

FOLKERT DE HAAN

Geboren: ons dochtertje en zusje

FOPKJE

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Sneek, 2 December 1934

FOPKJE DE HAAN

Geboren: Ons dochtertje en zusje

SYBRIGJE

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sneek, 1 juni 1935

SYBRIGJE DE HAAN

Geboren: ons dochtertje en zusje

KLASKE MARTHA

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Sneek, 16 December 1936

KLASKE MARTHA DE HAAN

Geboren: ons dochtertje en zusje

TIETJE

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Klaske Martha

Sneek, 10 januari 1938

TIETJE DE HAAN

Geboren: ons dochtertje en zusje

JANNY

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Klaske Martha

Tietje

Sneek, 28 Augustus 1939

JANNY DE HAAN

Geboren: ons dochtertje en zusje

LENA

J. De HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Klaske Martha

Tietje

Janny

Sneek, 24 november 1940

LENA DE HAAN

Geboren: Ons dochtertje en zusje

GRIETJE

J. DE HAAN

G.DE HAAN- DRAGSTRA

Nartha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Klaske Martha

Tietje

Janny

Lena

Sneek, 27 februari 1942

GRIETJE DE HAAN

Geboren: ons zoontje en broertje

JAN THIJS

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Klaske Martha

Tietje

Janny

Lena

Grietje

Sneek, 7 mei 1944

JAN THIJS DE HAAN

Geboren: ons zoontje en broertje

Thijs THEUNIS

J. DE HAAN

G. DE HAAN- DRAGSTRA

Martha

Folkert

Fopkje

Sybrigje

Klaske Martha

Tietje

Janny

Lena

Grietje

Jan Thijs

Sneek, 18 februari 1946

THIJS THEUNIS DE HAAN

De wegen van JAN DE HAAN

Een van de jubalirissen heeft een andere weg dan de gebruikelijke afgelegd om het tot Trouw- jubilaris te brengen.

De Groninger redacteur Jan de Haan, die eind van dit jaar met pensioen gaat, heeft het eerste deel van die weg namelijk afgelegd via een andere krant:

De Nieuwe Procinciale Groninger/Nieuwe Drentsche Courant.

Toen deze beide bladen kopbladwen werden van Trouw en tenslotte verdwenen en werden voortgezet als de Noord- editie, legde de heer De Haan de laatste zes jaar zijn weg bij Trouw af.

Het was in 1946- dus toch presies 25 jaar geleden- dat hij als redacteur in dienst kwam buij de door Jan Haan N,V, uitgegeven Nieuwe Provinciale Groninger Courant.

De heer De Haan had toen zijn sporen al verdiend.

Geboren in Boornbergum (14 maart 1906) en tot onderwijzer opgeleid in Sneek, kon hij door bezuinigingsmaatregelen bij het onderwijs- net als zo vele anderen- niet direct een baan in deze sector krijgen.

Hij trad in 1925 in dienst van het Friesch Dagblad, waarvan de heer P. Brouwer toen hoofdredacteur was.

Zo niet via het onderwijs dan toch langs andere weg heeft hij de jeugd echter toch willen bereiken.

Hij schreef na de tweede wereldoorlog een vijftal jeugdboeken.

Het eerste was in het Fries en heette 'Fan bûgjen frjemd' (letterlijk: Van buigen vreemd).

Het ging over de bezettingstijd en werd later vertaald in het Hollands en uitgegeven door Jan Haan N.V. te Groningen, onder de titel 'Het geweld onttogen'.

Naast enkele andere jeugdboekjes (o.a. De Holle Polsstok, Het kolenschip van Venlo) schreef hij ook een brochure over de voorgeschiedenis die er toe leidde dat het Friesch Dagbla in het begin van de bezettingstijd vrijwillig ophield met verschijnen (het eerste persverzet).

Na de oorlog kwam het Fiesch Dagblad opnieuw uit en verscheen Trouw voor het eerst niet- illegaal.

De Haan was bij het Friesch Dagblad chef- redacteur.

Omdat hij kinderboeken ging schrijven, wilde hij als gewoon redacteur in Groningen beginnen, maar dat mislukte.

De toenmalige chef- redacteur ging weg en De Haan werd automatisch zijn opvolger en is dat gebleven tot hij hoofd- redacteur werd van de Nieuwe Provinciale Groninger Courant/Nieuw Drentsche Courant.

Na de oorlog was eerst nog het huidige kamerlid P. Jongeling, opgevolgd door achtereenvolgens E. van Ruller en H.W v. d. Brink.

De Haan volgde dre laatste op wen werd na de overgang tot Trouw- editie, chef van de Groningse redactie